संस्कृत पेडागोजी की महत्वपूर्ण वस्तुनिष्ठ प्रश्न- Sanskrit Pedagogy Practice Question Answer for uptet/ CTET and all TET Exam
1.त्रिभाषासूत्रानुसारं
प्रथमभाषा भवेत् –
(a)
आंग्लभाषा
(b)आधुनिक
भारतीय भाषा
(c)हिंदी
भाषा
(d)
मातृभाषा अथवा प्रांतीयभाषा
Ans-
(d)
2.
भाषायं निरन्तर,समग्रमल्याङ्कनार्थं कस्योपरि बलं देयम् ?
(a)
शुद्धोच्चारणम्
(b)विभिन्नसन्दर्भेषु
भाषाप्रयोगसामर्थ्यम्
(c)
उत्तम- शब्दावली
(d)
परियोजनाकार्यम्
Ans-(b)
3.
अधस्तनेषु अभिजातभाषायाः किं निकषं नास्ति
(a)
भाषायाः1500
– 2000 वर्ष पुरातनः इतिहासः लिखित साहित्यम् अस्ति
(b)
भाषायाः कानिचन प्राचीन साहित्यानि महाकाव्यानि सन्ति
(c)
भाषा अनुसूचितभाषावर्गे न स्यात्
(d)
भाषायाः मोलिकसाहित्यपरम्परा स्यात् इतरभाषा वर्गेभ्यः उद्धत साहित्य
स्वीकुयात्
Ans-(c)
4.
विद्यार्थिनां श्रवण कौशलस्य आकलनं कर्तुशक्यते –
(a)
प्रतिदिनं पुनः पुनः अभ्यासद्वारा ।
(b)कथाया:
वर्णनकृत्वा तदुपरिबोधपरकप्रैशनः ।
(c)
अधिकं मौनवाचनार्थम् अवसरप्रदानेन ।
(d)
छात्रान् भ्रमणार्थं बहिः नीत्वा ।
Ans-(b)
4.
पठनस्य प्रारम्भिकस्थितौ शिक्षक: ध्यानंदधात्-
(a)
भाषायाः वर्णमालायाः कण्ठस्थीकरणे ।
(b)
पठनस्यप्रवाहो
(c)
अक्षर- ध्वनि- समन्वये
(d)
पठनस्य शुद्धता याम्
Ans-(c)
5.
अधस्तनेषु किं भाषाधिगृहणाधिगमयोः मूलभूतं पार्थक्यं वर्तते ?
(a)
प्रवाह: शुद्धता च
(b)
भाषायाः साम्मुख्यम्
(c)
शुद्धता वेगः च
(d)
वेग: उच्चारणम्च
Ans-(b)
6.प्राथमिकस्तरे
बालस्य भाषाविकासार्थ सर्वतोमहत्वपूर्णम् अस्ति
(a)व्याकरणम्
ज्ञानम्
(b)
भाषासमृद्ध वातावरणाम्
(c)
भाषायाः पाठ्यपुस्तकम्
(d)
बालस्य आकलनम्
Ans-(b)
7.
पत्राधानम् एकम् उदाहरणम् अस्ति
(a)स्वतः
आकलनस्य
(b)
शिक्षकाकलनस्य
(c)
उभयं स्वत: आकलनस्य शिक्षका कलनस्यच
(d)
राजबोर्ड द्वारा आकलनस्य
Ans-(c)
8.
वर्गप्रहेलिका क्रीडा वर्धयति
(a)
श्रण कौशलम्
(b)
लेखन कौशलम्
(c)
शब्दज्ञानम्
(d)
साहित्यकम् अर्थम्
Ans-(c)
9.
भाषायाः अक्षर- ध्वनिसंबधस्थापन द्वारा पठनस्य अध्यापनम् अस्ति
(a)
प्रत्यक्षविधिः
(b)
शाब्दिक विधिः
(c)
समग्रभाषाविधिः
(d)
आंशिकभाषाविधिः
Ans-(b)
10.
छात्राः गरुड़ विषये एकां कवितां पठितुम् आरभन्ते । पठनात् पूर्व शिककस्य
महत्वपूर्ण कार्यम् अस्ति
(a)
छात्रान् प्रति कठिनशब्दानाम् अर्थज्ञानाय कथनम्
(b)
कवेः विषये अधिकं विवरणं छात्रेभ्य: दातव्यम्
(c)
कवितायां विद्यमानान् कठिनशब्दान् रेखाङ्कितान् कर्तुं छात्रान् प्रति
कथनम्
(d)
गरुड विषये छात्रान् प्रति चर्चायाः कृते कथनम्
Ans-(d)
11
. विद्यालये यथार्थतया आंग्ला भाषायाः शिक्षणार्थ महत्वपूर्णम् अङ्गम अस्ति
(a)
तत्स्थानीय शिक्षकस्य उपस्थितिः
(b)
आनुपूर्व्येण व्याकरण नियमानां शिक्षणम्
(c)
शुद्धोच्चारणस्य शिक्षणम्
(d)
भाषाया: प्रयोगार्थम् अवसर:
Ans-(d)
12.
समुचितः भाषा कौशल – क्रमः मन्यते –
(a)
श्रवणं पठनं भाषणं लेखनम्
(b)
भाषणं श्रवणं पठनं लेखनम्
(c)
श्रवणं भाषणं लेखनं पठनं च
(d)
श्रवणं भाषणं पठनं लेखनञ्च
Ans-(d)
13.प्रतिपुष्टिः
अस्ति –
(a)
उभय शिक्षक शिक्षार्थिनां कृते स्व स्वविकासाव
(b)
मातृणां पितृणां कृते तेषां बालानां गृहकार्य करणाय परीक्षा प्रस्तुतपर्थ च
(c)
शिक्षार्थिनां कृते अधिगम विकासाय
(d)
शिक्षकाणां कृते अध्यापनविकासाय
Ans-
(a)
14.
संस्कृताध्यापनस्य श्रव्यदृश्य साधनं विद्यते –
(a)
प्रतिकृतिः
(b)
श्यामपटः
(c)
दूरदर्शनम्
(d)
ध्वन्यभिलेखः
Ans-(c)
15.
संस्कृत भाषा शिक्षण समये नगरस्य भोगोलिकी स्थितिमवगन्तुं कस्य अधिगम
साधनस्य प्रयोगः कर्तु शक्यते ?
(a)
मानचित्रस्य
(b)
रेखाचित्रस्य
(c)
पत्र कस्य
(d)
श्यामपट्टस्य
Ans-
(a)
16.
पाठ्य पुस्तकस्य स्थानं शिक्षण महत्वपूर्ण विद्यते –
(a)
बालकानां ज्ञानस्य सीमायाः विस्ताराय
(b)
व्यावहारिक ज्ञानस्य सम्पादनाय
(c)
छात्रेषु स्वाध्यायं प्रति रुच्युत्पादनाय
(d)
उपर्युक्तानां सर्वेषाम् उद्देश्यानां सम्पादक
Ans-(d)
17.
शिक्षणविधीनां समीकरणे शिक्षास्तरस्य उन्नतिकरणे च सहायकं भवति –
(a)
पाठ्यपुस्तकम्
(b)
मूल्यांकनम्
(c)
गृहकार्यम्
(d)
अध्यापनम्
Ans-(b)
18.
छात्राणां दैनिक कार्याणां सर्वासां परीक्षणां च मूल्यांकन भवेत्
(a)
आंतरिक मूल्यांकनेन
(b)
बाहामूल्यांकनेन
(c)
सततमूल्यांकनेन
(d)
परीक्षया
Ans-(c)
19.
संस्कृते मौखिक परीक्षया कस्य कौशलस्य मूल्यांकनं कर्तुंन शक्यते?
(a)
श्रवणस्य
(b)
पठनस्य
(c)
भाषणस्य
(d)
लेखनस्य
Ans-(d)
20.
भाषाध्ययनार्थम् अन्तिमप्रयत्नौ भवति-
(a)
भाषणमू
(b)
लेखनम्
(c)
वाचनम्
(d)
श्रवणम्
Ans-(b)